W jaki sposób odczytać rozmiar opon?

Poszukując opon idealnych do naszego samochodu, ciężko jest się odnaleźć pośród różnych skomplikowanych oznaczeń. Dla laika stanowią nierozszyfrowaną zagadkę lecz wystarczy poznać podstawowe zasady aby bez problemu odczytać co kryje się pod kodem na oponie. Jest to o wiele łatwiejsze niż się wydaje! W poniższym artykule znajdują się wszystkie niezbędne informacje jak czytać etykiety opon oraz jak wybrać odpowiednie.

Jak odczytać rozmiar opony?

Pierwszą podstawową informacją jest rozmiar opony. Znaleźć go można na boku ogumienia. Zazwyczaj złożony jest z 5 cyfr w formacie „123 / 45” oraz niekiedy umieszczonej po nich litery. Każdy z tych znaków mówi o innym parametrze opony.

Co dokładnie oznaczają?

Trzy pierwsze cyfry wyrażają szerokość opony podaną w milimetrach. Jest to wymiar mierzony od krawędzi do krawędzi.

Dwie cyfry oddzielone ukośnikiem oznaczają profil opony.

Litera umieszczona w niektórych przypadkach po cyfrach mówi o rodzaju konstrukcji opony.

Czym jest profil opony?

Dobre zrozumienie oznaczenia opon wymaga wyjaśnienia podstawowych pojęć. Profil opony to parametr wyrażający wysokość ściany bocznej ogumienia, podają w procentach w odniesieniu do szerokości krążka.

Jak czytać rodzaj konstrukcji opony?

Dodatkowa litera obok liczby podaje z jakim rodzajem i rozmiarem opon mamy do czynienia. Jest to wartość wyrażona w calach. Jeśli na oznaczeniu opony nie ma podanej litery, umownie przyjmuje się że opona cechuje się konstrukcją diagonalną. Rodzaj konstrukcji opony oznacza się następująco:

D – diagonalna
R – radialna
B – opona opasana

Przykład: oznaczenie opony 185/60 R15 – jak to należy odczytać?

185 – tyle wynosi szerokość opony podana w milimetrach
60 – profil opony, czyli wysokość ogumienia wynosi 60% z 185 mm

R – opona jest typu radialnego
15 – średnica opony wynosi 15 cali

Jak odczytać oznaczenia indeksów nośności?

Jednym z dodatkowych oznaczeń umieszczanych na oponach jest indeks nośności. Określa maksymalne dopuszczalne obciążenie opony. Podaje się go w liczbach z zakresu od 0 do 199. Pierwszy, najmniejszy jest umieszczany na oponie, której maksymalne obciążenie wynosi jedynie 45 kilogramów. Najwyższy znajduje się na oponie, która jest w stanie wytrzymać obciążenie bliskie 14 tonom. Wybierając opony do standardowych pojazdów samochodowych najczęściej można spotkać następujące indeksy nośności:

91 – nośność pojedynczej opony 615 kilogramów
92 – nośność pojedynczej opony 630 kilogramów
94 – nośność pojedynczej opony 670 kilogramów
99 – nośność pojedynczej opony 775 kilogramów

Jak odczytać oznaczenia indeksów prędkości?

Zaraz za indeksem nośności umieszczany jest indeks prędkości. Wyraża się go za pomocą liter alfabetu. Jego zadaniem jest informowanie z jaką maksymalną prędkością może poruszać się pojazd wyposażony w określone opony.

Najczęściej spotykanymi indeksami prędkości są:

T – prędkość maksymalna wynosi 190 km/h
H – prędkość maksymalna wynosi 210 km/h
V – prędkość maksymalna wynosi 240 km/h
W – prędkość maksymalna wynosi  270 km/h
Y – najwyższy indeks prędkości, prędkość maksymalna wynosi 300 km/h

Ciekawostka:

Najniższy istniejący indeks prędkości jest zarezerwowany dla opon na których pojazd może się przemieszczać z prędkością jedynie 5 km/h! Oznacza się go znakiem A1.

DOT – czyli jak sprawdzić wiek opony?

Jednym z najważniejszych parametrów jest wiek opony. Na podstawie oznaczeń znajdujących się na ogumieniu jest możliwość ustalenia daty produkcji. W tym celu należy odnaleźć na oponie numer DOT. Stanowi on homologację bezpieczeństwa, zgodną z wytycznymi amerykańskiego departamentu transportu. DOT to numer seryjny oraz identyfikacyjny opony. Składa się on z maksymalnie 12 znaków, przy czym cztery ostatnie liczby określają datę produkcji ogumienia. Pierwsze dwie wskazują tydzień, kolejne dwie rok w którym opona została wyprodukowana. Przykładowo jeśli końcówka DOT wygląda następująco „0821”, dana opona została wytworzona w 8 tygodniu roku 2021.

Może się zdarzyć sytuacja kiedy poszczególne opony w komplecie będą różniły się datą produkcji. Nie jest to zjawisko niezwykłe i nie należy się nim przejmować. Podczas transportu niejednokrotnie dochodzi do mieszania się opon z różnych partii produkcyjnych. Sprzedawcy mogą również zamawiać towar z różnych hurtowni. W efekcie opony mogą pochodzić nie tylko z różnych partii ale również z fabryk zlokalizowanych w innych krajach

Oznaczenia M+S i 3PMSF

Dodatkowymi oznaczeniami na bokach opon mogą być M+3 oraz 3PMSF. Tego rodzaju oznaczenia informują użytkownika o przystosowaniu opony do jazdy w określonych warunkach.

3PMSF (ang. Three-Peak Mountain Snowflake) jest oznaczeniem nazywanym również symbolem alpejskim i jest to jedyne oficjalne oznaczenie opon zimowych.  Przyjmuje formę rysunku trzech górskich szczytów i znajdującego się w środku płatka śniegu. Umieszczenie tego symbolu na oponie świadczy o tym że opona przeszła testy potwierdzające możliwość jej użytkowania w warunkach zimowych zgodnie ze standardami UE. Przeprowadzone testy sprawdziły zachowanie opony oraz skuteczność hamowania na nawierzchni pokrytej śniegiem lub oblodzonej.

M+S (ang. Mud and Snow) to oznaczenie informujące o przystosowaniu bieżnika danej opony do jazdy po błocie oraz śniegu.
Powyższe oznaczenia są charakterystyczne dla opon zimowych i niekoniecznie mają zastosowanie w odniesieniu do opon wielosezonowych. Pośród opon całorocznych można znaleźć takie, które są oznaczone jedynie symbolem M+S. W takim przypadku użytkownik nie może mieć pewności że opona zagwarantuje bezpieczeństwo jazdy w warunkach zimowych. Co prawda wzór bieżnika nie jest jedynym czynnikiem warunkującym zachowanie opon na śniegu. Istotne znaczenie ma również rodzaj materiału z którego wykonano oponę. Pewność, że opona całoroczna poradzi sobie zimą można mieć natomiast jedynie w przypadku ogumienia posiadającego oba symbole 3PMSF oraz M+S.

Inne oznaczenia na oponach

Na oponach mogą być umieszczone również inne dodatkowe oznakowania, które będą świadczyły o cechach lub docelowych zastosowaniach produktu.

Warto sprawdzić czy na zakupionej oponie nie znajdują się poniższe symbole:

TT (ang. Tubed Type Tyre) – opona dętkowa
TL ( ang. Tubeless Tyre) – opona bezdętkowa
FP (ang. Fringe Protector) – opona zabezpieczająca krawędź felgi
FR (ang. Felgen Ripen) – opona zabezpieczająca krawędź felgi
RFT (niem. Run Flat Tyre) – opona która pozwala na dalszą jazdę w przypadku utraty ciśnienia (technologia Run Flat)
XL –  opona o podwyższonym indeksie nośności
ML – opona posiadająca wzmocnioną strukturę wewnętrzną
C – opony przeznaczone do dużych samochodów dostawczych
LEFT – opona do zamontowania po lewej stronie pojazdu
RIGHT – opona do zamontowania po prawej stronie pojazdu
Front – opona przystosowana do przedniej osi pojazdu
Rear – opona przystosowana do tylnej osi pojazdu

Run Flat

W przypadku opon wykonanych w technologii Run Flat, możliwe jest kontynuowanie jazdy nawet po całkowitej utracie ciśnienia. Maksymalna prędkość oraz dystans możliwy do przejechania bez ciśnienia jest określany przez różnych producentów ogumienia. Opony poszczególnych marek będą różniły się tymi parametrami. Natomiast najczęściej jest deklarowana prędkość 80 km/h i możliwość przejechania dystansu 80 km. Również wygląd oznaczenia będzie się różnił w zależności od producenta. Mogą wyglądać następująco:

DSST – Dunlop Self-Supporting Technology (Dunlop)
RFT – Run Flat Tyre (Bridgestone)
ROF – Run On Flat (Goodyear, Dunlop)
EMT – Extended Mobility Tire (Goodyear)
HRFS – Hankook RunFlat System (Hankook)
RSC – Runflat System Component (opony z systemem Run Flat stosowanym w samochodach BMW)
SSR – Self-Supporting Runflat (Continental)
SSRF – Self-Supporting Run Flat (Pirelli)
XRP – eXtended Run-Flat Performance (Kumho)
TRF – Toyo Run Flat (Toyo)
ZPS – Zero Pressure System (Yokohama)
ZP – Zero Pressure (Michelin)

Jakie są systemy rozmiarów opon?

Normalizacja na całym świecie pozwoliła ustalić dwa kompatybilne systemy określania rozmiarów opon. W Europie podstawowy jest europejski system metryczny. Można go natomiast spotkać niemalże na całym świecie. Przykładowy zapis rozmiaru opony w systemie eurometrycznym to np. 225/45 R17.

Drugim systemem jest system Amerykański, inaczej nazywany p-metrycznym. Powstał on w roku 1977 i różni się od systemu eurometrycznego jedynie tym, że przed rozmiarem jest umieszczana litera oznaczająca typ pojazdu do jakiego opona jest przeznaczona. Przykładowe oznaczenie wygląda następująco: P225/45 R17. Dodatkowa litera P przed ciągiem liczb mówi o tym, że ogumienie powinno zostać założone w samochodzie typu osobowego (P – ang. passenger car). W  przypadku opon do ciężarówek lekkich stosuje się oznaczenie LT (ang. Light Truck).

Jakie znaczenie ma rozmiar opony?

Rozmiar opony ma bardzo duże znaczenie. Chodzi przede wszystkim o aspekty związane z bezpieczeństwem oraz komfortem jazdy. Należy również pamiętać, że rozmiar opony powinien odpowiadać rozmiarom felg. Jeśli użytkownik posiada felgi w rozmiarze 17 cali, nie jest wcale oczywistym że będą do niej pasowały wszystkie opony w rozmiarze 17. Wynika to z możliwej różnej szerokości felg i opony, która również musi być dopasowana. Inną kwestią jest ustalenie wysokości profilu opony. Ma on znaczenie ze względu na komfort jazdy ale także zużywanie się elementów zawieszenia.

Bezpieczeństwo powinno być sprawą priorytetową. Niedopuszczalne są sytuacje, kiedy w poszukiwaniu oszczędności, użytkownicy decydują się na założenie do dużych samochodów kół mniejszych od fabrycznych. Faktycznie można w ten sposób zaoszczędzić na spalaniu ale skutkiem ubocznym jest chociażby wydłużenie drogi hamowania i pogorszenie właściwości jezdnych. Zaleca się aby mimo wszystko stosować rozmiar opon i felg zgodny z określonym przez producenta.

Informację o fabrycznym i dedykowanym rozmiarze opon można zwykle znaleźć na klapce wlewu paliwa, progu lub słupku za kierownicą. Jest ona także umieszczona w książce pojazdu oraz często w internetowej bazie danych producenta.

Czy można założyć inny rozmiar opon niż fabryczne?

Tak, często opony założone fabrycznie nie są jedynym dopuszczalnym rozwiązaniem. Producenci zwykle deklarują kilka alternatywnych opcji. Zanim jednak użytkownik zdecyduje się na założenie opon w rozmiarze innym niż fabryczny, zobowiązany jest do sprawdzenia w zaleceniach producenta czy będą one spełniały standardy bezpieczeństwa. Jeśli dostęp do takich informacji jest ograniczony, zaleca się konsultację z ekspertem.